Saç biti nasıl bulaşır? Nasıl geçer?

Saç biti, yaklaşık 1 ile 2 mm boyutlarında, altı bacaklı, kanatsız parazitlerdir. Genellikle kulak arkası ve ensede kaşıntıya neden olurlar. Yakın temasla kişiden kişiye kolayca geçebilirler. Saç bitine karşı bazı önlemler alınması ve fark edildiğinde vakit kaybedilmeden tedaviye başlanması önemlidir. Memorial Şişli Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Füsun Bilgin Karahallı, saç biti hakkında bilgi verdi.Memorial Logo

Sağlık Rehberi

Saç biti neden olur? Nasıl temizlenir?

1125

Uzm. Dr. Füsun Bilgin KARAHALLI

12

Deri ve Zührevi Hastalıkları (Dermatoloji)

1

Memorial Şişli Hastanesi

Favorilere Ekle

Saç biti, yaklaşık 1 ile 2 mm boyutlarında, altı bacaklı, kanatsız parazitlerdir. Genellikle kulak arkası ve ensede kaşıntıya neden olurlar. Yakın temasla kişiden kişiye kolayca geçebilirler. Saç bitine karşı bazı önlemler alınması ve fark edildiğinde vakit kaybedilmeden tedaviye başlanması önemlidir. Memorial Şişli Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Füsun Bilgin Karahallı, saç biti hakkında bilgi verdi.

İçindekiler

Bit nedir? Çeşitleri nelerdir?

Saç biti nedir?

Vücut biti nedir?

Kasık biti nedir?

Bitlenme nedenleri nelerdir?

Saç biti nasıl bulaşır? Nasıl geçer?

Saç bitinin belirtileri nelerdir?

Saç biti nasıl temizlenir?

Saç biti eve bulaşır mı?

Saç bitine karşı doğal çözümler nelerdir?

Saç biti nasıl önlenebilir?

Bit nedir? Çeşitleri nelerdir?

Bit “Pediculus humanus” ailesine ait bir parazittir. Temas yoluyla bulaşır. Vücut biti, saç biti ve kasık biti olarak 3 farklı türü bulunur.

Saç biti nedir?

Saç biti ya da baş biti ( Pediculus humanus capitis) insanların kafa derisine yerleşen bir parazittir. Taşıyıcı olan kişilerde kaşıntıya neden olur. Yetişkin bir saç biti, grimsi renkli, yaklaşık 1 ile 2 mm boyutlarındadır. Bir bit yaklaşık 2 ile 4 hafta yaşar. Yumurtalarına sirke adı verilir. Sirkeler; gri, sarımsı veya bej renkli ve bir kum tanesi büyüklüğündeki olurlar. Saçın köküne yakın bir yerde saça yapışık halde dururlar. Saç derisinden çok az miktarda sık sık kan emerek beslenir. Dişi bir bit günde 7-10 arası yumurta yapar hızlı çoğalır. Sirkeler yaklaşık bir hafta içinde yumurtadan çıkar. Vücutları düz, kanatsız ve gri-kahverengi renktedir. Saç biti, pirelerin aksine zıplayamaz. Bununla birlikte, altı bacağı olan saç bitleri, insan saçını tutmada ve üzerinde yürümede çok iyidir. Çok küçük oldukları için saçta bulunmaları zordur. Saç biti yumurtalarını (sirkelerini) genellikle enseye veya kulakların arkasına bırakır. Sirkeler saçın köküne yakın kısımlarına sıkıca yapışırlar. Bazen saçtaki kepek veya kabuklanma gibi diğer parçacıklar sirke sanılır. Ancak kepek saça yapışmaz ve saçtan dökülür. En önemli bulgusu enseden başlayan kaşıntıdır. Kaşıntıya bağlı enfeksiyonlar boyun çevresi lenf bezlerinde büyüme ve egzamalar görülebilir.

Vücut biti nedir?

Vücut biti (Pediculus corporis) yumurtalarını kıyafetlere, özellikle kumaşların kıvrım ve dikiş yerlerinde bırakır. Vücut biti insan kanıyla beslenir ve insandan insana bulaşır. Vücut biti enfekte giysilerin veya havluların paylaşılması yoluyla bulaşır. Vücut biti saç bitinden daha nadir görülür. Gelişmiş ülkelerde genellikle evsizlerde ya da doğal afetler sonrası görülebilir.

Kasık biti nedir?

Kasık biti (Pediculosis pubis), genital bölgede görülür ve “sirke” adı verilen yumurtalarını bu bölgedeki tüylere bırakır. Bununla birlikte, koltuk altları ve hatta kirpikler gibi vücudun diğer bölgelerini etkileyebilirler. Kasık biti insan kanıyla beslenir ve vücut dışında sadece 24 saat yaşar. Genellikle cinsel ilişki sırasında bulaşır, ancak yatak takımları, giysiler ve havlular yoluyla bulaşabilir.

Bitlenme nedenleri nelerdir?

Saç biti bir parazittir ve insandan insana kolaylıkla geçebilir. Saç biti çoğunlukla çocuklarda bulunur. Çocuklar birlikte oynarken veya kucaklaştıklarında yani yakın fiziksel temas yoluyla bulaşır. Bazı insanlar saç bitinin kötü hijyenin bir sonucu olduğunu düşünür. Ancak bitler kanla beslendikleri için saçın temiz ya da kirli olması fark etmez.

Saç biti nasıl bulaşır? Nasıl geçer?

Kreşe giden ve okul çağındaki çocuklarda bit ve sirkeler daha çok görülür. Saç bitleri; saçla doğrudan temas yoluyla ya da yastık kılıfı, koltuk arkalığı, çarşaflar, şapkalar, tokalar veya saç fırçaları gibi kişisel eşyalarla temas halinde kişiden kişiye geçerler. Saç bitleri uçmaz veya zıplamaz, ancak hızlı hareket ederler. Kız çocukları arasında saç biti daha hızlı yayılabilir. Saç uzunluğunun riski üzerinde bir etkisi olmamasına rağmen, uzun, kıvırcık ve çok saçlarda bit ve sirkeleri bulmak daha zordur. Kişisel hijyenin de bulaşma da bir etkisi yoktur.

Saç bitinin belirtileri nelerdir?

Saç bitinin ana belirtisi kaşıntılı bir kafa derisidir. Bu kaşıntı kulak arkası ve ense bölgesinde baskındır. Bitler saç derisinde ısırma sonrası kırmızı izler bırakabilirler. Saç biti varlığından şüpheleniliyorsa saç dipleri dikkatlice kontrol edilmelidir.

Saç biti nasıl temizlenir?

Saç bitini temizlemek için bir takım ilaçlar bulunmaktadır. İlaçlar krem, losyon veya şampuan formunda olabilir. İlaç uygulanıp saçta bir müddet bekletilir. Daha sonra yıkanır. Saç yıkandıktan sonra çok ince ve sık dişlere sahip bir tarakla iyice taranmalıdır. Saç bitleri suya maruz kaldıktan sonra bir müddet hareket edemezler. Saçlar ıslakken saçın en dibinden ucuna kadar dikkatlice 10-15 dakika boyunca taranmalıdır. Tarama işlemi 2 hafta kadar her 2-3 günde bir düzenli olarak saç ıslakken 10-15 dakika boyunca mutlaka yapılmalıdır. Eğer bit ve sirkeler saçtan uzaklaştırılmazsa tekrarlama olasılığı yüksektir. İlaç tedavisi 7-10 gün içinde tekrar uygulanabilir. Etkilenen kişinin bit veya sirke barındırabilecek kişisel eşyaları bit ve sirkelerden arındırılmalı ve başkaları tarafından kullanılmamalıdır.

Saç biti eve bulaşır mı?

Saç biti insan vücudu dışında birkaç saat yaşayabilirken sirkeler 10 güne kadar canlı kalabilirler. Saç biti, kedi veya köpek gibi hayvanlar üzerinde yaşayamaz. Bu nedenle, örneğin bir evcil hayvanlardan insanlara saç biti geçemez.

Saç bitine karşı doğal çözümler nelerdir?

Bitkisel yağlar: Hindistan cevizi, zeytin, ayçiçeği, tatlı badem, Hint yağı saçların üzerini kaplayarak bitlerin boğularak ölmesine sağlayabilir. Yağ saça uygulanıp iki saat bekletilir daha sonra yıkanır. Sirkeler daha dirençli olduğu için tedavinin birkaç kez tekrarlanması gerekebilir.

Saç bitine karşı beyaz sirke uygulanabilir. Saça sirkeyle masaj yapılır, uygulamadan sonra saç havluyla sarılıp 10 dakika kadar bekletilir. Sirke kokusunu gidermek için saçı durulayın ve ardından normal şekilde yıkanmalıdır. Bu uygulama da 2-3 gün tekrarlanmalıdır.

Saç biti nasıl önlenebilir?

Bazı uçucu yağlar saç bitlerini kaçırıcı özelliklere sahiptir. En etkili olanlar arasında: lavanta, sardunya gülü, çay ağacı ve limon yağı bulunmaktadır. Bit oluşumunu önlemek için okula gitmeden önce kulak arkasına, enseye veya çocuğun kıyafetlerine birkaç damla damlatmak mümkündür.